خلاصه نویسی یا چکیده نویسی یک مهارت برای یادگیری بهینه مطالب است. مطالب هر متن را می توان در دوگروه اصلی و فرعی دسته بندی کرد. یک سری از مطالب، کلی و مهم هستند و نویسنده سعی دارد که مفهوم آن ها را به شما منتقل کند که به آن مطالب اصلی گویند. اما برخی دیگر از مطالب مانند توضیحات و مثال ها و پیش نیاز ها برای یادگیری و تفهیم بیشتر هستند. به این مطالب، مطالب فرعی گفته می شوند. با این تفاسیر درصد بیشتر مطالب یک متن فقط برای فهم بهتر ذکر شده اند. درتهیه خلاصه از آوردن مطالب غیر اصلی اجتناب می کنیم.
[1] ابتدا کل مطلب را برای یادگیری مطالعه کنید تا مفهوم کلی آن را یاد بگیرید. در این راستا زیر مطالب مهم را خط بکشید (ولی در خط کشی افراط نکنید).
[2] مرتبه دوم مطالعه، نکات مهم تر و کلیدی تر را علامت بزنید مثلا دورآن خط بکشید و یا هایلایتش کنید.(حتی می توانید مفهوم کلی هر صفحه را در حاشیه آن ذکر کنید که باعث راحتی کارشما می شود. به این تکنیک حاشیه نویسی می گویند).
[3] مرتبه سوم مطالعه که در واقع مرور هست خلاصه برداری کنید. خواهید دید که خلاصه برداری خیلی راحت تر و سریع تر انجام می شود چرا که همه ی موارد مهم و کلیدی مشخص هستند. فقط کافی است موارد مهم، نکات مشخص شده و حاشیه نویسی ها را یادداشت کنید.
[4] لازم به ذکر است که قبل از تهیه ی خلاصه، تست های کنکور را مرور کنید. با این کار نکاتی سوال خیز را شناسایی می کنید.
[5] اگر مراحل را به درستی اجرا کنید از نوشته شدن مطالب فرعی در خلاصه جلوگیری شده و در نتیجه خلاصه از کیفیت بالایی برخوردار خواهد بود. از این به بعد برای مرور نیازی نیست کل متن را بخوانید با اطمینان از این که مطلبی جا نخواهد افتاد مرور می کنید اما خیلی سریع تر و با صرف زمان کمتر.
[1] بسته به مطلب شما می توانید خلاصه را به درخت، جدول و نمودار تبدیل کنید. این کار به خاطرسپاری شما کمک شایانی می کند.
[2] خلاصه ی شما باید مرتب، منسجم و دسته بندی شده باشد ( از جمع آوری مطالب به صورت فرغونی در یک جا پرهیز کنید).
[3] از نوشتن خلاصه درکاغذ پاره اجتناب کنید. این کار نه تنها مفید نیست بلکه وقت شما را نیز هدر می دهد چون در نهایت شما مشتی اوراق بی سروته خواهید داشت.
[4] نوع خلاصه نویسی بسته به ذات درس متفاوت است . برای برخی دروس ذکر عینی جملات مهم است بهتر است در نوشتن خلاصه از جملات خود کتاب بهره برد. به عنوان مثال، درس دین و زندگی که طراحان سوال از بازی کلمات برای طرح سوال استفاده می کنند باید عین لغات به خاطر سپرده شوند و یا بخش هایی از شیمی(مانند تعاریف) که ماهیتی حفظی دارند بهتر است عینا جملات را در خلاصه وارد کنید.
[5] برای سایر دروس مانند فیزیک و ریاضی که بیشتر مطالب مفهومی است می توانید خلاصه را از زبان خودتان بنویسید.
[6] در تهیه خلاصه وسواس به خرج ندهید. به جز مواردی مانند آیات و روایات، نقل قول از بزرگان و ... که ذکر شد لازم نیست همه ی مطالب عینا نوشته شوند. در غیر این صورت شما به جای خلاصه رونوشت تهیه کردید. فقط نکات مهم و کلیدی را یادداشت کنید مطمئن باشین در صورت مطالعه صحیح با دیدن نکات اصلی و مهم سایر موارد را هم به خاطر خواهید آورد.
[7] شما می توانید در مرور های آتی حجم خلاصه ای که تهیه کردین را به میزان نصف و یا کمتر کاهش بدین.
[8] سعی کنید در زمان های صحیح مرور کنید این کار 500 درصد در وقت و انرژی شما صرفه جویی کرده و باعث می شود مطالبی که کلی وقت و انرژی برای فراگیری آنها صرف کردین فراموش نشوند.
خلاصه نویسی تا حد زیادی کاری شخصی است چرا که فهمیدن آن برای شما راحت تر است. شما می توانید بسته به توانایی خود در هر درس در حین یادگیری از آن خلاصه برداری کنید. خواندن خلاصه های دوستان شما و یا کسانی که رتبه های خوب کسب کردند هم می تواند برای شما مفید باشد.
در نهایت باید این نکته رو بگم که در ابتدا شاید خلاصه نویسی برای شما سخت و وقت گیر به نظر بیاد. ولی در واقع خلاف این هست شما با تهیه خلاصه هم در وقتتون صرف جویی کردین و هم کارتون راحت تر شده و در مرورهای آتی فقط کافی است خلاصه رو مرور کنید.
بهترین خلاصه ای که می توان از این درس تهیه کرد.
پسوورد : irankonkuor.blogsky.com